Waarom is de Multifidus zo vatbaar voor letsel?

De Multifidus speelt een grote rol in het behouden van wervelstabiliteit en een rechte lichaamshouding tijdens dagelijkse bewegingen. Door zijn constante ‘aan’-stand wordt deze specifieke spier zwaar belast.

Anatomisch gezien heeft de Multifidus een relatief korte vezellengte in vergelijking met andere lumbale spieren, maar wel een hoge dwarsdoorsnede (CSA). Dit stelt de spier in staat om stabiliserende krachten uit te oefenen over een klein bewegingsbereik (doorgaans over twee wervelsegmenten), waardoor het een stabiliserende spier is en geen primaire beweger.

Onderzoek toont aan dat mensen met chronische rug- en nekklachten een verminderde kracht en uithoudingsvermogen in de Multifidus hebben. Wanneer deze kracht en uithoudingsvermogen afnemen, raakt de Multifidus overbelast en ‘geeft hij het op’, wat leidt tot kramp en uitschakeling.

Wanneer de Multifidus is beschadigd of gedeconditioneerd, nemen grotere oppervlakkige spieren de stabiliserende taak over — iets waarvoor ze niet ontworpen zijn. Deze spieren proberen via compressie stabiliteit te bieden, wat extra druk legt op de facetgewrichten en ligamenten.

De Multifidus speelt een cruciale rol in de wervelstabiliteit en moet dus niet alleen een focus zijn tijdens revalidatie, maar ook bij preventie van lage rugpijn.

Watch: the role and function of the Multifidus muscle

Waarom raken mensen zo vaak geblesseerd aan de Multifidus?

Patiënten zonder rugpijn tonen weinig afwijkingen in de Multifidus. Daarentegen wordt in veel wetenschappelijke studies een verband gelegd tussen atrofie (afname in grootte en kracht) van de Multifidus en rugpijn en functionele beperkingen.

De CDC erkent inmiddels atrofie van de Multifidus en vervetting na letsel als een pathologisch proces dat lage rugpijn veroorzaakt (zie blz. 97–99).

De Multifidus is nodig om stabiliteit en houdingscontrole te behouden tijdens beweging, staan en zitten. Door onze steeds meer zittende leefstijl belasten we onze onderrug en nek extra — bijvoorbeeld als we langdurig voorovergebogen op een scherm kijken.

Zonder actieve training van de wervelspieren kunnen alledaagse factoren zoals uitdroging, trillingen tijdens autorijden, slechte zithouding en inactiviteit leiden tot letsel van deze spieren.

Een goed functionerend spierensysteem rond de wervelkolom is noodzakelijk om wervelsegmenten te beschermen en te controleren na een blessure. Zelfs na het verdwijnen van symptomen keert de functie van de diepe Multifidus zonder gerichte interventie niet volledig terug.

Deze blijvende disfunctie verhoogt de kans op terugkerende klachten.

Waarom heeft de Multifidus gerichte oefening nodig?

Er is brede consensus dat actieve reconditioneringsoefeningen noodzakelijk zijn bij chronische rugpijn. Over het meest effectieve trainingsprogramma bestaat echter minder overeenstemming, behalve dat krachtontwikkeling van de diepe rugspieren essentieel is.

De DAVID-apparatuur biedt specifieke en meetbare rugtrainingsprogramma’s met medische toestellen die gerichte en geïsoleerde revalidatieoefeningen mogelijk maken.

De grootste uitdaging is echter het effectief isoleren en versterken van de Multifidus. Klassieke krachttraining is hiervoor minder geschikt, omdat de bilspieren (heupbuigers) het werk overnemen, waardoor de Multifidus nauwelijks geactiveerd wordt. Ook andere grondoefeningen of fitnessapparatuur kunnen deze spier niet veilig en effectief isoleren of progressief versterken.

Bij DAVID gebruiken we gecertificeerde medische toestellen die specifiek, doelgericht, meetbaar, valide en betrouwbaar zijn.

Een bijkomende uitdaging bij revalidatie is het trainen van kracht in alle bewegingsvlakken van de wervelkolom. Veel blessures ontstaan bij gecombineerde bewegingen zoals vooroverbuigen en draaien (bijvoorbeeld tijdens tuinieren).

Functionele kracht in het dagelijks leven vereist training in alle richtingen. Daarom zijn onze toestellen ontworpen om oefeningen aan te bieden in alle bewegingsvlakken: flexie en extensie, zijwaartse buiging en rotatie.